Pojazd mechaniczny to złożona maszyna, składająca się z wielu skomplikowanych podzespołów. Za jego prawidłowe funkcjonowanie odpowiada nie tylko silnik, ale także układ napędowy, hamulcowy i kierowniczy. Awaria któregokolwiek z nich negatywnie wpływa na bezpieczeństwo jazdy. Szczególnie istotny pod tym względem jest układ hamulcowy, umożliwiający zatrzymanie pojazdu. Układy hamulcowe we współcześnie produkowanych samochodach wyposażone są w dodatkowe systemy wspomagające, takie jak ABS. Sprawdźmy, jak działa układ hamulcowy i jak o niego dbać?

Jak działa układ hamulcowy i za co odpowiada?

Podzespoły, wchodzące w skład układu hamulcowego to oczywiście pedał hamulca, a także pompa, przewody i zaciski. Podstawowy układ hamulcowy jest najczęściej systemem hydraulicznym i w celu zwiększenia bezpieczeństwa posiada dwa obwody oraz dodatkowy hamulec ręczny. Układ hamulcowy działa na zasadzie docisku klocków hamulcowych do tarczy, a do jego funkcjonowania niezbędny jest specjalny płyn. Jak w praktyce wygląda zatrzymanie auta? Po wciśnięciu pedału hamulca wzrasta ciśnienie płynu hamulcowego, który krąży w sieci obwodowej układu dzięki pracy pompy hamulcowej. Zgodnie z prawem Pascala, gwałtowny wzrost ciśnienia powoduje równomierne napieranie cieczy na cylindry zacisków. Klocki hamulcowe zostają dociśnięte do tarcz hamulcowych, przymocowanych na stałe do piast koła. W ten sposób wytwarza się siła tarcia, która jest przeciwnie skierowana do sił, działających na poruszający się pojazd. Siła hamująca zatrzymuje auto.

Układ hamulcowy odpowiada za możliwość sprawnego i jak najszybszego zatrzymania się pojazdu przy każdej prędkości oraz w dowolnych warunkach drogowych. Z tego powodu bezpośrednio warunkuje bezpieczeństwo kierowcy i jego współpasażerów. Nietrudno sobie wyobrazić, do czego mogą doprowadzić niesprawne hamulce.

Jak prawidłowo dbać o układ hamulcowy?

Bezawaryjnie funkcjonowanie układu hamulcowego gwarantuje wykonywanie regularnych przeglądów technicznych oraz przestrzeganie terminów okresowej wymiany niezbędnych części i elementów podzespołu. Klocki hamulcowe i tarcze hamulcowe należy wymienić przed ich maksymalnym zużyciem się. W przypadku tarcz jest to minimalna wartość ich grubości. Zbyt cienkie lub pokrzywione tarze szybko się przegrzewają i są podatne na niebezpieczne złamania i pęknięcia. Tarcze hamulcowe ulegają także korozji, a klocki ścierają się i przegrzewają. Wymiana klocków hamulcowych jest konieczna, jeśli ich grubość spadnie poniżej 5 milimetrów. Klocki wymieniamy średnio co 20 tysięcy kilometrów – zawsze kompletem. Dobrą metodą jest trzymanie się zasady, że co drugą wymianę klocków wymieniamy również tarcze. Pamiętajmy, że tarcze i klocki trzeba także czyścić specjalnymi preparatami odtłuszczającymi. Przerdzewiałe przewody hamulcowe również należy wymienić, ponieważ grożą niebezpiecznym rozszczelnieniem układu. Nie wolno także zapominać o uzupełnianiu i cyklicznej wymianie płynu hamulcowego, maksymalnie po dwóch latach eksploatacji. Poza tym, trwałość układu hamulcowego jest bezpośrednio związana z techniką jazdy – w terenie górzystym i stromym hamujemy silnikiem!